De tijd vliegt werkelijk om. Het is nu bijna 3 maanden geleden dat we met onze 2 katten Elton en Bart vertrokken uit Bladel. De overgang van het drukke leven in Nederland en het leven hier in Lapland bevalt erg goed. Frans en ik kunnen het prima samen vinden, ook nu we veel meer samen zijn dan de jaren daarvoor. Dat wisten we natuurlijk wel. Als je daarover ook maar enigszins twijfelt, moet je niet eens aan zo’n avontuur beginnen. Wat ik wel spannend vond was om te ontdekken hoe ik zou aarden in de rustige donkere wintermaanden en dat valt me 100% mee. Er is van alles te doen waardoor ik me nog geen dag verveeld heb. Het bedrijf Laplandtime zorgt ervoor dat we met zijn tweetjes onze handen vol hebben aan het verzorgen van allerlei zaken (de 2 accommodaties, het eten, de website enz enz). Het is ook fijn dat de dagen nu snel langer worden. Het wordt ‘s-ochtends nu al rond 5 uur licht. Binnenkort gaat de zon helemaal niet meer onder. Verder was het meenemen van 4 spinningfietsen vanuit Nederland naar hier een gouden greep. Ik kan mijn energie volop kwijt door de spinlessen die ik hier geef (gemiddeld toch zo’n 9 per week) en ik leer de mensen in het dorp steeds beter kennen en zij mij. Het visseizoen 2014 staat al bijna voor de deur en de vårvinter (de lentewinter) is al in volle gang. We leven hier veel meer met de seizoenen dan in Nederland. Niet zo verwonderlijk omdat je hier midden in de natuur, noem het zelfs maar wildernis, woont. Verder is het motto hier: stil staan bij de kleine dingen van alledag,  en daar zoveel mogelijk van genieten. In een vorig blogg schreef ik al dat het weer en de natuur onderwerpen zijn die mensen hier dagelijks bezighouden. Zo wordt er op dit moment vol verbazing gesproken over de wel heel milde temperaturen in een maand waarin het normaal gesproken rond de -20, -30 graden kan zijn. Dit zou het laatst zijn voorgekomen in de 18e eeuw! De natuur is behoorlijk van slag. Zo liet buurman Roland gisteren enthousiast via de app weten: Det är vår, svanarna har kommit till Gargnäs, vertaald Het is lente, de zwanen zijn gespot in Gargnäs (een klein dorpje hier in de buurt). Het kan overigens ook zijn dat orkaan Paula (zie mijn eerste blogg) de wervelwind, debet is aan de wisselingen in het weer in Lapland  🙂 Ook in Nederland is het op dit moment erg mild. Via de app lieten vrienden weten dat het met 20 graden al bijna zomer is.

Afgelopen zaterdag waren we een avondje uit in het gemeenschapshuis in het dorp. Er was een zgn. pub, wat betekent, dat er voor eten wordt gezorgd. Dit keer was er Mexicaans eten en natuurlijk ontbreekt dan ook een biertje niet. Je betaalt dan een entreeprijs van 100 kronen per persoon (ongeveer € 11) voor het eten en het drinken moet je dan ter plaatse kopen. Voor een flesje bier betaal je hier 40 kronen. Tja, alcohol is wel duur hier. Het was een gezellige avond. Met de buren Roland en Karin en hun dochter met man en 3 kids, hebben we op een groot scherm ook nog naar de finale  van het Melodifestivalen gekeken, de Zweedse selectie voor het songfestival, dat hier in Zweden erg leeft. Verder hebben we ons vermaakt met een programmaatje op de iphone waarmee je gezichten op foto’s kan verwisselen. Erg geinig. Zie hier het resultaat!  We hadden deze foto doorgestuurd naar enkele vrienden in Nederland en een paar leuke reacties gekregen “Is dit jullie nieuwe trouwfoto? Ziet er goed uit!”, “freaky!” en “Raar ding” en “Is het daar zó koud bij jullie, dat je niet meer weet of je een menneke of een vrouwke bent?”. In elk geval hebben we tijdens de avond met allerlei mogelijke combinaties wel erg moeten lachen. Het was na middernacht toen we huiswaarts keerden.

Vandaag, 14 maart, is de jaarvergadering van de gemeenschapsvereniging hier in het dorp, waar Frans en ik ook lid van zijn. Nadat er zeker eerst voldoende tijd wordt gemaakt voor de Zweedse fikka (koffie met een boterhammetje) wordt tijdens die jaarvergadering teruggeblikt naar het afgelopen jaar en wordt naar het komende jaar gegeken, o.a. welke activiteiten staan op het programma en hoe zien de financiën eruit. Vriend Åke is gevraagd om zitting te nemen in de kascommissie die de controle op de financien uitvoert. Buurvrouw Karin is plv. voorzitter en penningmeester. Uit ervaringen van Frans weet ik dat vanavond diverse commissies officieel worden ontmanteld en daarna weer worden ingesteld. Voor elke activiteit in het dorp is een commissie, waarvoor een verantwoordelijke en een plaatsvervanger worden aangewezen. Die worden allemaal formeel bedankt en eventueel opnieuw benoemd. Alles is belangrijk, of dat nu degene is die het gras moet maaien op het sportveldje, of degene die verantwoordelijk is voor het beheer van de kluis beneden in de kelder van het gemeenschapshuis, waar de sterke drank opgeslagen is. Iedereen in het dorp heeft wel een bijdrage aan de gemeenschapszin in het dorp. Ongetwijfeld zal Karin ook stilstaan bij de activiteiten van de spinningclub. Ze noemde me vorige week gekscherend het guldkalv (vrij vertaald melkkoe) omdat ik met mijn spinninglessen toch een behoorlijk bedrag in het laadje van het dorp breng. Vanuit de provincie en gemeente wordt namelijk subsidie toegekend voor alle activiteiten die een bijdrage leveren aan de leefbaarheid in een dorp. Ik ben nu officieel kursledere, cursusleider. Ik zal in een volgend blogg iets meer vertellen over allerlei stimuleringsregelingen hier in Lapland. Verder ben ik door Krister (de loodgieter in het dorp en tevens dagelijks bestuurslid en fanatieke bezoeker van de spinninglessen) gevraagd of ik me beschikbaar wil stellen als bestuurslid van de gemeenschapsvereninging. Ik voel me wel vereerd, op de eerste plaats omdat ik pas 3 maanden hier woon. En blijkbaar is dit de eerste keer dat een buitenlander in het bestuur zitting neemt. Als het goed is word ik vanavond tijdens de jaarvergadering voorgedragen en benoemd.  Leuk om de vergaderingen bij te wonen, enerzijds omdat ik dan mijn Zweeds op een hoger niveau kan brengen en anderzijds omdat ik dan ook leer wat er zoal leeft in het dorp. De functie staat verder leuk op mijn cv, al weet ik zo 1 2 3  nu niet bij welke sollicitatie dat ooit nog van pas zou kunnen komen, maar je weet maar nooit! En ik moet Antoinette of Sjors ( voor de outsiders: dit zijn de juristen bij mijn vorige werkgever) maar even vragen of ik deze nevenfunctie ook formeel moet publiceren hier in Lapland.:)

Nog vermeldenswaardig: Vanaf dit jaar mogen we aan huis ook fiskekort (viskaarten) verkopen. We kunnen dan aan mensen uit het dorp en omgeving en ook aan onze eigen gasten de visvergunningen zelf verkopen. Via een digitaal programma kunnen we ze hier in huis uitprinten en ook het afrekenen gaat heel gemakkelijk. Om dit kenbaar te maken hebben we dit via een grote houten vis met het bekende blauw-witte bordje Fiskekort kenbaar gemaakt. Dit zijn van die dingen in het dorp die direct bij iedereen bekend zijn en op zich is het ook bijzonder dat een Hollander zoiets in Lapland kan en mag doen. Frans heeft de mogelijkheid geboden gekregen via de plaatselijke riverkeeper, Daniël. In het weekend hebben we al 2 jaarkaarten verkocht. Mensen uit het dorp en omgeving komen dan bij ons thuis de viskaart ophalen. Leuk om te doen en ook weer goed voor het dorp Tväråträsk. Je moet hier klein denken. Alle dingen die een bijdrage leveren aan het dorp zijn welkom!

In het vorige blogg (problemen van voorbijgaande aard) heb ik verteld over onze Volkswagen Tiguan en de pech die we daarmee hadden. Ik zal jullie ff bijpraten want er is weer van alles gebeurd. De motor moest dus vervangen worden. Afgelopen dinsdag hadden we contact met Anders, de eigenaar van de Volkswagengarage in Malå. Hij schreef via de mail Mattias kämpar på med motorbytet och vår plan är att den blir klar under onsdagen, dus Mattias is nog volop bezig met het omruilen van de motor en het plan is dat de auto woensdag 12 maart klaar is. Het is belangrijk dat we die deadline zouden halen, omdat we donderdag 13 maart om 9.00 uur met de auto bij Bilprovning in Lycksele moesten zijn om een Zweeds kenteken te krijgen voor de auto. Afgelopen woensdagmorgen dus vol spanning weer gebeld met Anders met 2 belangrijke vragen. De eerste vraag was of de auto klaar was. Anders liet ons weten dat de auto  spinner som een kat. De tweede belangrijke vraag was wat uiteindelijk de kosten waren. De verrassing was groot toen Anders liet weten dat Volkswagen de kosten van de nieuwe motor volledig voor hun rekening nam. We zouden dus helemaal niets hoeven betalen voor een spiksplinternieuwe motor. We hebben wel ff een dansje gemaakt. We spraken af dat we de auto donderdag 13 maart om 7.00 uur zouden kunnen ophalen waarna we rechtstreeks van Malå naar Lycksele zouden kunnen rijden. Zo gezegd zo gedaan. We waren net op tijd in Lycksele voor de Billprovning en de auto is door de keuring. De monteur verzekerde ons nog dat alles prima in orde was met de opmerking fin bil (mooie auto)!

‘s-Middags kregen we via sms het Zweedse kenteken van de auto door XYU768 en Frans zei al direct “Oei, dat is een verdomde lastig nummer” en dat bleek ook wel toen we diezelfde dag de verzekeringsman belden en het kenteken via de telefoon moesten doorgeven. De X konden we nog redelijk goed uitleggen maar met de Y en de U lukte dit niet. Waar we in Nederland voor een Y Ypsilon gebruiken is dat in Zweden niet zo eenvoudig. Voor een Y is er niet zo 1,2,3 een bekende naam. Wat het echter in dit geval echt moeilijk maakt is dat in het Zweeds de klanken van een Y en een U vrijwel identiek zijn. Je spreekt voor beide letters een mix uit van een U- en een IE-klank. Het telefoongesprek met de verzekeringsman duurde dus wel ff, maar uiteindelijk lukte het, dankzij de plaatsnamen Ystad en Uddevalla. Onthouden die namen dus.

We zijn erg blij met de goede afloop van onze auto. Als dank voor onze waardering hebben we donderdagochtend om 7.00 uur bij de plaatselijke bakker in Malå een zgn. prinsessentårta (de koningin onder de Zweedse taarten met marsepein en slagroom) voor Anders en zijn personeel van de garage gekocht. De grootte was 10 byter, juist ja 10 stukken. Die byter zullen inmiddels wel burgemeester zijn. Fijn dat onze eigen taart met spaarcentjes nog heel is. Bedankt Volkswagen voor de perfecte service. Volkswagen Das Auto!

Paula

Vorige keer schreef ik over de afspraak op 26 februari in Lycksele (100 km bij ons vandaan) bij de Bilprovning. Daar zouden we een Zweeds kenteken krijgen voor onze Volkswagen Tiguan die we op 24 december 2013 bij de Rdw hebben uitgevoerd uit Nederland.  Om 6.00 uur stonden we bepakt en bezakt klaar, met broodjes, en koffie voor onderweg. We wilden extra vroeg vertrekken omdat het gedooid had en de weg spekglad was. Echter…………de auto startte niet. Nadat we eerst om 9.00 uur onze afspraak bij Bilprovning afgezegd en weer direct een nieuwe afspraak hadden gemaakt voor 13 maart, belden we de dichtsbijzijnde volkswagengarage in Malå (zo’n 60 kilometer bij ons vandaan, dus dat viel mee) en daar werd de auto via een bergingsbedrijf, ook weer uit Malå, naar toegebracht. In de middag belde de garage-eigenaar (Anders) ons op met de mededeling dat de auto binnen was en dat ze morgen (27 februari dus) zouden kijken wat er aan de hand was. Het telefoontje dat we op 27 februari in de middag kregen stemde ons niet gerust. Er scheen iets goed mis te zijn met de motor. Anders had het over een constructiefout in de TSI-motor en distributieketting van de Tiguan. Het zou zelfs zo kunnen zijn, aldus Anders, dat er een geheel nieuwe motor in de auto moest. De schrik sloeg ons om het hart! Al na 2 maanden Lapland zou een flinke hap uit de taart van onze spaarcenten verdwijnen.  Op 28 februari hadden we een afspraak met Anders in Malå en hij stelde ons wel wat gerust. Hij had contact gehad met de Volkswagendealer en hij gaf aan dat het, waar het de kosten betreft, “väldigt positivt” (geweldig positief) uitzag. Op 28 februari belden we ook met Wealer Heerlen, de garage waar we de auto hebben gekocht. Ook Wealer was bekend met de problematiek van de constructiefout en gaf ons ook een rustig gevoel. Op 3 maart is vervolgens de “top” van de motor gehaald om in de motor te kijken en dan de juiste diagnose te stellen. Het was het worst case scenario: de motor moet dus vervangen worden. De garage had inmiddels contact gehad met Volkswagen in Duitsland en een nieuwe motor was onderweg uit Duitsland. Als alles volgens plan verloopt arriveert de motor a.s. vrijdag 7 maart en wordt hij op 11 maart a.s. ingebouwd, waarna we op 13 maart eindelijk met de auto naar Bilprovning kunnen.

Duimen dus dat het deze keer goed gaat en dat de kosten voor ons dus echt meevallen! In elk geval een probleem van voorbijgaande aard dat spoedig opgelost wordt.

Waar je in Nederland op elke hoek van de straat wel een kapper kunt spotten is dat hier in Lapland wat lastiger. De dichtsbijzijnde kapsalons liggen in Lycksele en daar liggen er dan ook wel zo’n 20, erg veel voor een stad naar Lapse begrippen( met 8000 inwoners). Buurvrouw Karin en ik hadden daar wel een dikke maand geleden onze haren laten knippen,maar het verven nog ff uitgesteld, ook omdat dit bij een professionele kapsalon wel echt duur is. Voor alleen knippen betaal je hier zo rond de 50 euro maar voor verven moet je toch echt de beurs trekken! Ik vind het net als in Nederland belangrijk dat ik er verzorgd uitzie, maar het kan wel een tandje minder. Een van “mijn” spinners hier in het dorp heet Sofia en zij studeert in Umeå voor frisör (kapster).  Op mijn vraag of zij mijn haren wilde verven reageerde ze enthousiast en zo was het dat ik afgelopen vrijdag een nieuwe haarkleur kreeg (een – te – donkere bodemkleur) terwijl ze op maandag terug zou komen om de slinger te maken, zoals ze hier highlights noemen. Zo gezegd zo gedaan. Ze had echter niet de goede verf meegenomen, dus die slinger die moeten nog, maar ook dit is een probleem van voorbijgaande aard. Ik hoop niet dat ze het laat “slingeren”!

Frans is vorige week een paar dagen druk in de weer geweest met het roken van rendier- en elandenvlees in onze buitenrookhut. Het vlees wordt eerst in stukken gesneden en drie nachten in zout water gelegd. Daarna hangt Frans het vlees een hele dag in de rookhut om koud te roken. Bij dat koud roken mag de temperatuur niet boven de 30 graden komen, omdat anders de samenstelling van het vlees verandert. Het roken wordt gedaan om bacteriën te doden. Ook krijgt het vlees dan een lekker rooksmaakje en dat is mooi meegenomen. Daarna wordt het gedurende 4 tot 5 weken in de buitenlucht, onder een afdakje en met een gaas ervoor, gedroogd. Het roken en drogen van vlees is een oud gebruik van de Samen, de oorspronkelijke bewoners van Lapland.  Het vlees is zeer lang, vrijwel onbeperkt, houdbaar omdat er geen vocht meer in zit, vergelijk het met het drogen van kabeljauw. De Samen hadden en hebben het gedroogde rendiervlees altijd bij zich tijdens de lange tochten met de rendieren van de bergen naar de bossen en vice versa. Het vlees dient als volwaardige maaltijd, en bevat veel voedingstoffen, vitaminen en mineralen. In het seizoen tracteren wij onze gasten op een bordje elanden- of rendiervlees dat heerlijk smaakt bij een biertje of wijntje.

De afgelopen week hebben we het carnavalsfeest vanaf de zijlijn gevolgd. Via de Limburgse TV L1 hebben we de optochten van Sittard, Beek, Heerlen en Maastricht voorbij zien trekken en onder het genot van een biertje de liedjes van Beppie Kraft uit volle borst meegezongen. “Ich hub gedruimd vannach ich woar ein prinses” en  “mit de hendjes de loch in” en “Miene vogel is gevloge”.  We hebben ook gelachen om het optreden tijdens een carnavalsavond in het Limburgse Beek, waar een zekere Dieter Koblenz optrad, een Duitse schlagerzanger, die het over een “affentieten-geiles” publiek had. Na een optreden van een uur ging Dieter dan toch ook eindelijk naar huis, gelukkig dus een probleem van voorbijgaande aard.

De inrichting in Tores verloopt voorspoedig. Afgelopen week hebben we de gordijnen opgehangen en de slaapkamerkasten in elkaar gezet. Frans heeft de deuren ingehangen en het beslag erop gezet. Ook is de keuken ingericht en hebben we de laatste spulletjes die we nodig hadden (pannen, bestek, serveer- en ovenschalen, eierdopjes etc. ) besteld, natuurlijk bij Ikea. De spullen worden op 18 maart a.s geleverd in Sorsele. Apropos post in Lapland. Iedere doordeweekse dag  rond een uur of 14.00 uur rijdt er een geel postwagentje richting het dorp. Dat is de postvrouw, die op één plek in het dorp, waar alle brievenbussen van de bewoners hangen, de post bezorgt. Waar het pakketjes of grotere postpakketten betreft is het hier altijd afwachten waar en hoe het afgeleverd wordt. Soms neemt de postvrouw het in de auto mee en komt ze het aan huis brengen, zoals met 4 nieuwe banden voor onze Volvo, toch geen kleine levering zou je zeggen, en soms moet je naar Blattnicksele (35 km verderop), waar bij de Ica (een soort Jumbo, maar dan natuurlijk veel kleiner) een klein postkantoortje is, zoals een keer met een klein doosje met visspullen van 10 euro. En soms moet je zelfs naar Sorsele (zo’m 60 km verderop) waar door de vervoerder Schlenker volgende week gordijnen voor ons eigen huis worden geleverd. Ook kan het zijn dat de buschauffeur de zending meeneemt. Er zal zeker een logica in het postsysteem zitten, maar dat hebben wij (nog) niet ontdekt, maar dat zal zeker nog gebeuren, dus ook dat probleem wordt opgelost.

Verder is deze week onze eerste gast van het seizoen 2014 gearriveerd. Het is altijd weer leuk om nieuwe mensen te ontmoeten. In de week dat je samen woont en leeft bouw je vrij snel een band op. Interessant om levensverhalen van mensen te horen. iedereen heeft wel iets meegemaakt of een bijzondere hobby. Je leert er steeds weer iets van.  Ik vind het leuk om het de gasten naar de zin te maken en ervoor te zorgen dat ze de tijd van hun leven hebben en lekker uitgerust en met een volle accu (om in de geest van de start van dit blogg te blijven) weer huiswaarts kunnen keren. Wat dat betreft verschilt het werk hier niet zoveel van mijn werk als gemeentesecretaris in Bladel. Ook daar was ik de hele dag in de weer om het iedereen zoveel mogelijk naar de zin te maken. Ik realiseer me dat niet iedereen dat zo ervaren zal hebben. De eerste gast van dit seizoen liet weten dat hij een trouwe volger van mijn blogg is! leuk om te horen en een extra motivatie om mijn blogg actueel te houden.

En zo heeft alles in het leven zijn relativiteit.Een goede gezondheid is het allerbelangrijkste en alle andere beslommeringen zijn problemen van voorbijgaande aard.

Paula